راهنمای GTmetrix: آموزش تست سرعت سایت
سرعت بارگذاری وب‌سایت یکی از مهم‌ترین عوامل در موفقیت آنلاین شماست. یک سایت کند نه تنها باعث خروج سریع کاربران می‌شود، بلکه رتبه شما را در نتایج جستجوی گوگل نیز به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. GTmetrix یکی از بهترین و محبوب‌ترین ابزارهای آنلاین برای تست سرعت سایت و تحلیل عملکرد آن است.
این راهنما به صورت جامع به این سوال پاسخ می‌دهد که Gtmetrix چیست و چگونه می‌توانید گزارش آن را تحلیل کرده و مشکلات سرعت سایت خود را به صورت قدم به قدم برطرف کنید. زیرساخت هاستینگ شما نقش کلیدی در نتایج این تست دارد و خرید سرور مجازی با منابع قدر قدرتمند، پایه و اساس یک سایت پرسرعت است.
چگونه با GTmetrix سرعت سایت را تست کنیم؟
- به وب‌سایت gtmetrix.com مراجعه کنید.
- آدرس کامل وب‌سایت خود را در کادر مربوطه وارد نمایید.
- (نکته مهم) اگر یک حساب کاربری رایگان بسازید، می‌توانید گزینه‌های تحلیل (Analysis Options) را تغییر دهید. مهم‌ترین گزینه، Test Server Location است. برای دریافت دقیق‌ترین نتیجه، سروری را انتخاب کنید که به موقعیت جغرافیایی اکثر بازدیدکنندگان شما نزدیک‌تر باشد.
- روی دکمه “Test your site” کلیک کنید و منتظر بمانید تا تحلیل به پایان برسد.
درک گزارش GTmetrix (مبتنی بر Lighthouse)
گزارش جدید GTmetrix بر اساس معیارهای Google Lighthouse است و شامل سه بخش اصلی است:
- GTmetrix Grade: یک امتیاز کلی از A تا F.
- Performance Score: امتیاز سرعت واقعی سایت شما (از ۰ تا ۱۰۰) که توسط گوگل لایت‌هاوس محاسبه می‌شود.
- Structure Score: امتیاز ساختار فنی سایت شما (از ۰ تا ۱۰۰) که نشان می‌دهد چقدر با بهترین شیوه‌ها مطابقت دارد.
چگونه امتیاز پایین GTmetrix را بهبود ببخشیم؟ (چک‌لیست عملی)
پس از دریافت گزارش، به تب Summary و بخش Top Issues مراجعه کنید. این بخش مهم‌ترین مشکلات سایت شما را به ترتیب اولویت لیست می‌کند. در ادامه، روش حل رایج‌ترین این مشکلات را بررسی می‌کنیم.
۱. مشکل: تصاویر حجیم و بهینه نشده (Serve scaled images, Properly size images)
این یکی از شایع‌ترین مشکلات است. تصاویر با حجم بالا، بزرگترین دشمن سرعت سایت شما هستند.
راه حل:
- فشرده‌سازی تصاویر: قبل از آپلود، همیشه تصاویر خود را با ابزارهایی مانند TinyPNG فشرده کنید. برای تصاویری که از قبل آپلود کرده‌اید، از افزونه‌هایی مانند Smush یا ShortPixel استفاده کنید.
- استفاده از فرمت WebP: این فرمت مدرن، حجم تصاویر را به شدت کاهش می‌دهد. افزونه‌های بهینه‌سازی تصویر معمولا قابلیت تبدیل خودکار به این فرمت را دارند.
- فعال‌سازی Lazy Loading: این قابلیت (که در اکثر افزونه‌های کش موجود است) باعث می‌شود تصاویر فقط زمانی بارگذاری شوند که کاربر به آن‌ها اسکرول می‌کند.
۲. مشکل: عدم استفاده از کش مرورگر (Serve static assets with an efficient cache policy)
این خطا به این معنی است که شما به مرورگر کاربران نگفته‌اید که فایل‌های استاتیک سایت (مانند تصاویر، CSS و JS) را در حافظه خود ذخیره کنند.
راه حل:
- استفاده از افزونه کش: ساده‌ترین راه، نصب یک افزونه کش مانند WP Rocket (پولی) یا LiteSpeed Cache (رایگان، برای سرورهای لایت اسپید) است. این افزونه‌ها به صورت خودکار قوانین لازم را اعمال می‌کنند.
- تنظیم دستی سرور: اگر به سرور دسترسی دارید، می‌توانید با افزودن کدهای مربوط به `mod_expires` در فایل `.htaccess`، این قابلیت را فعال کنید.
ما یک راهنمای کامل برای این موضوع داریم: آموزش کامل رفع خطای Leverage Browser Caching
۳. مشکل: کند بودن پاسخ اولیه سرور (Reduce initial server response time – TTFB)
این خطا مستقیما به کیفیت هاستینگ شما اشاره دارد و به این معنی است که سرور شما برای ارسال اولین بایت از اطلاعات، زمان زیادی صرف می‌کند.
راه حل:
- ارتقا هاستینگ: این مهم‌ترین عامل است. استفاده از یک خرید vps باکیفیت به جای هاست اشتراکی، TTFB را به شدت کاهش می‌دهد.
- فعال‌سازی کش سمت سرور: استفاده از سیستم‌های کش مانند Redis یا Memcached.
- استفاده از CDN: یک شبکه توزیع محتوا مانند Cloudflare می‌تواند با ذخیره کردن نسخه‌ای از سایت شما در سرورهای مختلف، پاسخ اولیه را برای کاربران سریع‌تر کند.
۴. مشکل: بلاک شدن رندر توسط CSS و JavaScript
(خطاهایی مانند “Eliminate render-blocking resources”)
این خطا به این معنی است که فایل‌های CSS و JS قبل از نمایش محتوای اصلی صفحه، در حال بارگذاری هستند و فرآیند را مسدود کرده‌اند.
راه حل:
- استفاده از افزونه بهینه‌سازی: افزونه‌هایی مانند WP Rocket یا LiteSpeed Cache گزینه‌هایی برای “Minify” (فشرده‌سازی)، “Combine” (ترکیب) و “Defer/Delay” (به تعویق انداختن) فایل‌های CSS و JavaScript دارند. فعال کردن این گزینه‌ها می‌تواند این مشکل را تا حد زیادی برطرف کند.