آموزش نصب اوبونتو Ubuntu (نسخه دسکتاپ، سرور و WSL)

اوبونتو (Ubuntu) یکی از محبوب‌ترین و کاربرپسندترین توزیع‌های لینوکس در جهان است که هم برای کامپیوترهای شخصی (دسکتاپ) و هم برای سرورها یک انتخاب قدرتمند محسوب می‌شود. چه بخواهید یک محیط کاری مدرن و رایگان روی لپ‌تاپ خود داشته باشید و چه نیاز به یک سیستم‌عامل پایدار برای سرور خود داشته باشید، اوبونتو یک گزینه عالی است.

این راهنما به صورت جامع و تصویری، سه روش اصلی نصب اوبونتو را پوشش می‌دهد: نصب نسخه دسکتاپ، نصب نسخه سرور و راه‌اندازی آن روی ویندوز با استفاده از WSL. برای شروع کار با سرور، اولین قدم خرید سرور مجازی با منابع مناسب است، میتونید از پلن های خرید VPS آلمان و سرور مجازی فنلاند بلوسرور استفاده کنین.

بخش اول: آموزش نصب اوبونتو دسکتاپ (Ubuntu Desktop)

این بخش شما را در تمام مراحل نصب نسخه گرافیکی و دسکتاپ اوبونتو روی یک کامپیوتر یا لپ‌تاپ راهنمایی می‌کند.

قدم ۱: پیش‌نیازها و دانلود

• یک کامپیوتر یا لپ‌تاپ با حداقل ۲۵ گیگابایت فضای خالی.
• یک فلش مموری با حداقل ۸ گیگابایت فضا.

ابتدا آخرین نسخه LTS (پشتیبانی بلندمدت) اوبونتو دسکتاپ را از وب‌سایت رسمی اوبونتو دانلود کنید.

قدم ۲: ساخت فلش مموری Bootable

برای نصب، باید فایل ISO دانلود شده را روی فلش مموری خود “رایت” کنید تا قابل بوت شدن باشد. برای این کار می‌توانید از نرم‌افزارهایی مانند balenaEtcher یا Rufus استفاده کنید. کافی است فایل ISO را انتخاب کرده، فلش مموری خود را مشخص و روی دکمه Flash کلیک کنید.

قدم ۳: بوت کردن و شروع نصب

فلش را به کامپیوتر متصل کرده و آن را ری‌استارت کنید. سیستم شما باید به صورت خودکار از روی فلش بوت شود. در صفحه اول، گزینه Install Ubuntu را انتخاب کنید.

قدم ۴: تنظیمات اولیه

• Keyboard Layout: زبان کیبورد خود را انتخاب کنید (معمولا English US).
• Updates and other software: گزینه Normal installation را انتخاب کرده و تیک گزینه‌های “Download updates while installing Ubuntu” و “Install third-party software” را بزنید.

قدم ۵: پارتیشن‌بندی دیسک

این مهم‌ترین مرحله است.

• اگر می‌خواهید اوبونتو تنها سیستم‌عامل شما باشد: گزینه Erase disk and install Ubuntu را انتخاب کنید. هشدار: این گزینه تمام اطلاعات روی هارد دیسک شما را پاک خواهد کرد.
• اگر می‌خواهید اوبونتو را در کنار ویندوز نصب کنید: باید گزینه “Something else” را انتخاب کرده و پارتیشن‌ها را به صورت دستی مدیریت کنید.

قدم ۶: تنظیمات نهایی و ساخت کاربر

• Where are you?: موقعیت مکانی خود را برای تنظیم ساعت انتخاب کنید.
• Who are you?: نام، نام کامپیوتر، نام کاربری و یک رمز عبور قوی برای خود انتخاب کنید.

پس از این مرحله، فرآیند نصب فایل‌ها آغاز می‌شود. پس از اتمام، سیستم ری‌استارت شده و شما می‌توانید وارد محیط دسکتاپ اوبونتو شوید.

بخش دوم: آموزش نصب اوبونتو سرور (24 Ubuntu Server)

نصب نسخه سرور فاقد محیط گرافیکی است و تمام مراحل در یک محیط متنی انجام می‌شود. این نسخه برای خرید vps و راه‌اندازی سرویس‌های وب، دیتابیس و… بهینه شده است.

قدم ۱: دانلود و بوت

آخرین نسخه LTS اوبونتو سرور را از وب‌سایت رسمی اوبونتو دانلود کرده و یک فلش Bootable (مانند بخش دسکتاپ) بسازید. سپس سرور را از روی آن بوت کنید.

قدم ۲: زبان و کیبورد

• در صفحه اول، زبان نصب را (English) انتخاب کنید.
• در مرحله بعد، लेआउट کیبورد را نیز (English US) انتخاب و Done را بزنید.

قدم ۳: تنظیمات شبکه

نصب‌کننده به صورت خودکار کارت شبکه شما را شناسایی و تلاش می‌کند تا از طریق DHCP یک آدرس IP دریافت کند. در اکثر موارد، کافی است بدون تغییر روی Done کلیک کنید.

قدم ۴: پارتیشن‌بندی دیسک

برای سادگی، گزینه Use an entire disk را انتخاب کرده و LVM را نیز فعال کنید. این کار به شما اجازه می‌دهد در آینده به راحتی حجم پارتیشن‌ها را تغییر دهید. سپس به بخش Done رفته و تغییرات را تایید کنید.

قدم ۵: ساخت کاربر و نصب SSH

• Profile setup: اطلاعات خود، نام سرور، نام کاربری و رمز عبور را وارد کنید.
• SSH Setup: حتما تیک گزینه Install OpenSSH server را بزنید تا بتوانید پس از نصب، از راه دور به سرور خود متصل شوید.

قدم ۶: نصب نرم‌افزارهای جانبی و اتمام نصب

در مرحله بعد، می‌توانید برخی نرم‌افزارهای محبوب مانند Docker را برای نصب انتخاب کنید (این کار اختیاری است). سپس فرآیند نصب آغاز می‌شود. پس از اتمام، گزینه Reboot Now را انتخاب کرده و پس از راه‌اندازی مجدد، با کاربری که ساختید از طریق SSH به سرور متصل شوید.

بخش سوم: نصب اوبونتو روی ویندوز (با WSL)

Windows Subsystem for Linux (WSL) به شما اجازه می‌دهد تا یک محیط ترمینال کامل اوبونتو را مستقیما روی ویندوز ۱۰ یا ۱۱ خود اجرا کنید. این روش برای توسعه‌دهندگان بسیار کارآمد است.

قدم ۱: نصب WSL

ساده‌ترین راه برای نصب، باز کردن PowerShell به صورت Run as administrator و اجرای دستور زیر است:

wsl --install

قدم ۲: نصب اوبونتو

پس از نصب WSL، می‌توانید اوبونتو را با یک دستور ساده نصب کنید:

wsl --install -d Ubuntu

پس از اتمام، کامپیوتر خود را ری‌استارت کنید.

قدم ۳: راه‌اندازی اولیه

پس از ریبوت، اوبونتو را از منوی Start اجرا کنید. برای اولین بار، از شما خواسته می‌شود تا یک نام کاربری و رمز عبور برای محیط لینوکس خود ایجاد کنید. پس از این مرحله، ترمینال کامل اوبونتو در اختیار شماست.