دستورات ssh لینوکس (دستورات putty)
دستورات SSH لینوکس و ابزار PuTTY روش امن برای مدیریت و اتصال به سرور مجازی لینوکس از راه دور هست. این ابزار به کاربران مبتدی کمک میکنه تا با دستورات ساده مانند نمایش فایل ها یا تغییر دایرکتوری آشنا بشن. با استفاده از SSH و PuTTY، میتونین به راحتی به سرور متصل بشید و کارهای مختلفی مثل مدیریت فایل ها، بررسی فرآیند ها یا تنظیمات شبکه انجام بدید. این مقاله از دستورات پایه مثل ls و cd شروع میکنه و به دستورات پیشرفته تر مانند scp و systemctl میرسه تا نیازهای همه کاربران رو پوشش بده. با مطالعه و تمرین این دستورات، مدیریت سرور برای شما ساده تر میشه.
دستورات پرکاربرد در ssh لینوکس
ssh پروتکلی است که به شما اجازه می دهد تا به کامپیوتر سرور به صورت ریموت یا از راه دور متصل شوید تا بتوانید از سرور نگهداری کنید برای مثال : فایل های داخل سرور را بتوانید کپی کنید , جابجا کنید , پاک کنید ، پوشه و شاخه جدید ایجاد کنید و اسکریپت اجرا کنید. اگر vps آلمان بلوسرور لینوکس خریدید، با دسترسی به ترمینال SSH میتونین به سرورها متصل بشید و برای اتصال به سرور لینوکسی از آموزش اتصال به سرور لینوکس استفاده کنید.
دستورات پایه SSH
مدیریت فایل ها و پوشه‌ها
ls: نمایش لیست فایل ها و پوشه ها در دایرکتوری فعلی.
ls
cd [نام_پوشه]: ورود به دایرکتوری دیگه.
cd /home/user
pwd: نمایش آدرس مسیر دایرکتوری فعلی.
pwd
mkdir [نام_پوشه]: ایجاد یک پوشه جدید.
mkdir myfolder
rm [نام_فایل]: حذف یک فایل.
rm file.txt
rm -r [نام_پوشه]: حذف یک پوشه و محتوای آن.
rm -r myfolder
کپی و انتقال فایل ها
cp [مبدا] [مقصد]: کپی کردن فایل یا پوشه.
cp file.txt /home/user/backup/
mv [مبدا] [مقصد]: انتقال یا تغییر نام فایل یا پوشه.
mv file.txt newfile.txt
مشاهده و ویرایش فایل ها
cat [نام فایل]: نمایش محتوای یک فایل.
cat file.txt
nano [نام فایل]: ویرایش فایل با ویرایشگر nano.
nano file.txt
برای ذخیره: Ctrl + O، سپس Enter.
برای خروج: Ctrl + X.
مدیریت سیستم عامل
whoami: نمایش نام کاربری فعلی.
whoami
df -h: نمایش فضای دیسک مصرف شده و باقیمانده.
df -h
top: نمایش فرآیندهای در حال اجرا (برای خروج: q).
top
reboot: ریستارت سرور.
reboot
دستورات پیشرفته SSH
این دستورات برای کاربرانی مناسب است که با مفاهیم پایه آشنا هستند و می‌خواهند کارهای پیچیده‌تری انجام دهند.
مدیریت فایل‌ها و جستجو
find / -name [نام فایل]: جستجوی فایل در سیستم.
find / -name "file.txt"
grep -r “عبارت” [مسیر]: جستجوی کلمه در فایل ها.
grep -r "error" /var/log
du -sh [مسیر]: نمایش حجم یک پوشه.
du -sh /home/user
tar -czvf [نام فایل.tar.gz] [پوشه]: فشرده سازی پوشه.
tar -czvf backup.tar.gz /home/user
tar -xzvf [نام فایل.tar.gz]: استخراج فایل فشرده.
tar -xzvf backup.tar.gz
مدیریت کاربران و مجوزها
chmod [مجوز] [فایل]: تغییر مجوزهای فایل یا پوشه (مثلا 755 برای اجرا).
chmod 755 script.sh
chown [کاربر]:[گروه] [فایل]: تغییر مالک فایل.
chown user:group file.txt
adduser [نام کاربر]: افزودن کاربر جدید.
adduser newuser
passwd [نام کاربر]: تغییر رمز عبور کاربر.
passwd newuser
مدیریت فرآیندها
ps aux: نمایش تمام فرآیند های در حال اجرا.
ps aux
kill [PID]: توقف فرآیند با شناسه (PID).
kill 1234
killall [نام برنامه]: توقف تمام فرآیند های یک برنامه.
killall firefox
شبکه و اتصالات
ping [آدرس]: بررسی پینگ اتصال به یک سرور دیگه.
ping google.com
netstat -tuln: نمایش پورت های باز.
netstat -tuln
curl [آدرس]: دریافت محتوای یک URL.
curl https://example.com
scp [فایل] [کاربر]@[سرور]:[مسیر]: انتقال فایل بین سرورها.
scp file.txt user@remote:/home/user
مدیریت سرویسها
systemctl start [سرویس]: راه اندازی سرویس.
systemctl start apache2
systemctl stop [سرویس]: توقف سرویس.
systemctl stop apache2
systemctl status [سرویس]: بررسی سرویس.
systemctl status apache2
journalctl -u [سرویس]: مشاهده لاگ‌های سرویس.
journalctl -u apache2
اجرای دستورات در پس زمینه
command &: اجرای دستور در پس زمینه.
python script.py &
nohup command &: اجرای دستور حتی پس از قطع اتصال SSH.
nohup python script.py &
screen: ایجاد جلسه ای که پس از قطع اتصال حفظ بشه.
screen
برای بازگشت به جلسه:
screen -r.